Instytut Teologii Fundamentalnej tworzą trzy katedry:
działające w ramach trzech specjalizacji:
I. chrystologii i eklezjologii fundamentalnej, II. religioznawstwa oraz III. misjologii.
Pracami Instytutu kieruje Dyrektor, którym aktualnie jest ks. dr hab. Krzysztof Kaucha.
Katedra Teologii Fundamentalnej, jak i Katedra Historii Religii, związane są ściśle z początkiem istnienia naszego Uniwersytetu, zostały bowiem erygowane na pierwszym posiedzeniu Senatu Akademickiego jesienią 1918 r. w Warszawie. Wówczas Katedrę Teologii Fundamentalnej powierzono ks. Piotrowi Kremerowi, byłemu profesorowi Akademii Teologii Katolickiej w Petersburgu, natomiast wykłady z historii religii ks. Józefowi Archutowskiemu z Warszawy, który w 1918 r. objął katedrę Pisma Świętego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
W listopadzie 1920 r. Rada Wydziału podjęła decyzję o utworzeniu na Wydziale Teologicznym czterech sekcji: Teologii Biblijnej, Teologii Fundamentalnej, Teologii Dogmatycznej i Teologii Moralnej. Kierownikiem Sekcji Teologii Fundamentalnej został ks. prof. Piotr Kremer.
W czasie II wojny światowej praca dydaktyczna Sekcji Teologii Fundamentalnej została przerwana. Po odzyskaniu niepodległości kierowanie nią powierzono ks. prof. Adolfowi Tymczakowi, a następnie ks. dr. Edwardowi Bulandzie.
31 maja 1946 r. Rada Wydziału Teologicznego na kierownika Katedry Teologii Fundamentalnej powołała ówczesnego profesora Seminarium Duchownego w Łodzi, docenta na Uniwersytecie Warszawskim, ks. dr. Bolesława Radomskiego, przyznając mu stanowisko profesora nadzwyczajnego i powierzając kierowanie Sekcją Teologii Fundamentalnej. W 1956 r. miejsce zmarłego tragicznie ks. Radomskiego objął ks. dr Edward Kopeć, profesor WSD we Wrocławiu. Funkcję kierownika Sekcji Teologii Fundamentalnej pełnił do momentu przejścia na emeryturę (1983 r.).
18 lutego 1958 r. rozpoczęła działalność Katedra Historii i Etnologii Religii jako III Katedra Teologii Fundamentalnej. Jako p.o. kierownika powołano na nią dr. Teofila Chodzidłę SVD.
23 czerwca 1958 r. erygowano na Sekcji II Katedrę Teologii Fundamentalnej jako Katedrę Eklezjologii, powierzając wykłady z tej dziedziny dr. Stanisławowi Nagy’emu SCJ. W 1963 r. na sekcji wykłady rozpoczęli: ks. dr Czesław S. Bartnik oraz ks. dr Romuald Łukaszyk.
W 1972 r. kierownikiem Katedry Eklezjologii Fundamentalnej został doc. dr hab. Stanisław Nagy SCJ, który w latach 1983-1991 był też kierownikiem sekcji. Jego asystentami byli kolejno: ks. Jerzy Borowiec, ks. Tomasz Ludwisiak, ks. Mieczysław Piwowarek i ks. Henryk Seweryniak. Przez wiele lat kuratorem katedry był ks. prof. dr hab. Marian Rusecki. Od 2008 r. jej pracami kieruje ks. dr hab. Krzysztof Kaucha, prof. KUL. Pracownikiem Katedry był ks. dr Paweł Borto. Przez kilka lat adiunktem Katedry był dr Andrzej Pietrzak SVD, który w 2011 r. przeszedł do Katedry Misjologii. W 2009 r. wieloletnią pracę w Katedrze zakończył ks. dr Zbigniew Krzyszowski. Katedra zajmuje się badaniem wiarygodności Kościoła oraz metodologią eklezjologii. W 2013 r., w związku z reorganizacją struktry Wydziału, Katedra została połączona z Katedrą Misjologii. Ks. dr P. Borto przeszedł do Katedry Chrystologii Fundamentalnej, a do połączonej Katedry Eklezjologii Fundamentalnej i Misjologii dołączył dr Andrzej Pietrzak SVD.
Następcą ks. prof. Edwarda Kopcia na stanowisku kierownika Katedry Chrystologii Fundamentalnej został w 1985 r. ks. dr hab. Marian Rusecki. Od 1991 r. ks. prof. dr hab. M. Rusecki był kierownikiem Sekcji, a od jej przekształcenia w Instytut Teologii Fundamentalnej w 1999 r., pełnił funkcję dyrektora tegoż Instytutu do 2008 r. Przez kilka lat do roku 2007 adiunktem w katedrze był dr Ireneusz S. Ledwoń OFM (obecnie kierownik Katedry Teologii Religii) oraz ks. dr Jacenty Mastej, który po uzyskaniu habilitacji i przejściu ks. prof. Ruseckiego do Katedry Misjologii, od roku 2010 jest kierownikiem Katedry Chrystologii Fundamentalnej. Pracownicy katedry w badaniach naukowych podejmują zagadnienia z zakresu metodologii teologii fundamentalnej i wiarygodności Objawienia Bożego.
Katedrą Historii i Etnologii Religii (Katedrą Religioznawstwa od r.a. 2012/2013) przez wiele lat kierował prof. dr hab. Henryk Zimoń SVD. Z jego inicjatywy w 1985 r. Rada Wydziału Teologicznego ustanowiła specjalizację religioznawstwa na Sekcji Teologii Fundamentalnej. Po przejściu prof. Zimonia na emeryturę, kierownikiem Katedry od roku akademickiego 2012/2013 został jego długoletni współpracownik dr hab. Zdzisław Kupisiński SVD, prof. KUL. Adiunktem jest dr Stanisław Grodź SVD. W związku z uruchomieniem nowego kierunku studiów I stopnia – religioznawstwo – w Katedrze pracowali również: dr Wiesław Bator (w r.a. 2011/2012) i dr Józef Nowak(w latach 2011-2013). Prace badawcze w katedrze idą w następujących kierunkach: ludowa kultura społeczna i duchowa Polski, religie ludów pozaeuropejskich (Afryka, islam), inkulturacja chrześcijaństwa w Afryce, kontakty chrześcijańsko-muzułmańskie.
Katedra Teologii Religii została utworzona w 2007 r. i kieruje nią dr hab. Ireneusz S. Ledwoń OFM, prof. KUL. Od 2009 r. pracę w Katedrze rozpoczął dr Adam Wąs SVD, a w roku akademickim 2012/2013 do obsady Katedry dołączył także ks. dr hab. Krystian Kałuża.
W latach 2010-2013 istniała w strukturze Instytutu osobna Katedra Misjologii , którą do swojej nagłej śmierci 15 XII 2012 kierował ks. prof. dr hab. Marian Rusecki. Adiunktem był dr Andrzej Pietrzak SVD. W 2013 r., w związku z trwającą reorganizacją struktury Wydziału, Katedra Misjologii została połączona z Katedrą Eklezjologii Fundamentalnej, a następnie z Katedrą Religioznawstwa.
/oprac. ks. K. Kaucha,
uaktualnił S. Grodź SVD/
Więcej informacji o instytucie znajdą Państwo TUTAJ.
